2020 Apr 7
මගේ දරු ප්‍රසුතියට ලොකු කාලයක් වැය වෙයිද ?
රෝහලට මාව ඇතුලත් කරගන්න බැරි නම් මොකද කරන්නේ ?
දරු ප්‍රසූතියේ වේදනාව මට දරාගන්න බැරි තරම් අමාරු නම් මං මොකද්ද කරන්නේ ?
මට සහ මගේ දරුවට COVID 19 වැළදී ඇති බව දැනගත්තොත් මොකද වෙන්නේ ?
ගැබිණි මවක් විදිහට ඔයාටත් දරුවා ප්‍රසූත කරන දිනය ළඟ ළඟ එනවනම් මේ වගේ ගොඩක් ප්‍රශ්න ඔයාගෙත් හිතට වද දෙනවා ඇති.මේ වගේ ඇතිවෙන එක එක හැඟීම් නිසා ඔයාට ඇතිවෙන්නේ ඔයාගේ මනසට නුසුදුසු ආතතියක්. හැබැයි මව්වරුන් විදිහට ඔබට එහෙම ආතතියක් දැනෙන්නේ මේ පළවෙනි පාරට නොවෙන්න පුළුවන්. ඔයාගේ පළවෙනි ගැබ් ගැනීම පළවෙනි පාර පහසු වූණා නම්, ඔයාගේ දෙවෙනි ගැබ් ගැනීම අමාරු වෙයිද කියලා සමහරවිට ඔයා කනස්සල්ලකින් ඇත්තේ. ඒ වගේම ඔයාගේ පළවෙනි ගැබ් ගැනීම පළවෙනි පාර අමාරු වුණා නම් ඔයාගේ දෙවෙනි ගැබ් ගැනීමත් ඒ වගේම අමාරු වෙයිද කියලා පොඩි බියකින් ඉන්නවා වෙන්න පුළුවන්. ඔයා මීට කලින් කවදාවත්ම ඔය වගේ අත්දැකීමකට මුහුණ දීලා නැතිනම් මොනවයින් මොනවා වෙයිද කියලා තමයි දැන් හිත හිත ඇත්තේ.
මේ දවස්වල පැතිරී යන මේ COVID 19 රෝගයත් එක්කම අපි හැමෝටම හිතේ නිදහසේ ජීවිතය ගෙවන්න බැරිවෙලා තියෙනවා.අපේ සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතියම කාර්යබහුල වෙලා තියෙන මේ වගේ කාලයකදී රෝහලකට පවා ඔයාව රැකබලා ගන්න පුළුවන් වෙයිද කියලා විශ්වාසයක් නැතුව ඔයාටත් ආතතියක් ඇතිවෙලා ඇති. ඔයාලගේ ජීවිතයේ වඩාත් ලොකු අභියෝගයක් සඳහා ඔයාලා සූදානම් වෙද්දී, COVID-19 රෝගීන්ගෙන් පිරුණු රෝහල්වල ළදරුවන් ප්‍රසූත කරන්නේ කොහොමද, එයාලා ළඟ ඉන්නේ කවුද, ඔයාගේ දරුවා ප්‍රසුත කරන්න වෙන්නේ මොන රෝහලේද වගේ ගොඩක් ප්‍රශ්න වලට ඔයා මුහුණ දීල ඇති. ඇත්තෙන්ම ඔව්, මේ කාලය ඔක්කොම මවුවරුන්ට, විශේෂයෙන් අනාගතයේදී දරු ප්‍රසූතියට යන අයට අතිශයින්ම ආතති සහගත කාලයක් කියලා අපිට තේරුම් ගන්න පුළුවන්. ඉතින් ඔය ප්‍රශ්න ඔක්කොගෙන්ම නිදහස් වෙන්න පුළුවන් ක්‍රම සහ උපදෙස් කිහිපයක් මෙන්න.
ඔයාට කරන්න පුළුවන් දේ සහ පාලනය කරන්න බැරි දේ තේරුම් ගන්න අවශ්‍යයි.
දරු ප්‍රසුතිය වේදනාකාරී. Dr.Theonie කියලා තියෙන විදිහට එය ඇත්තටම වේදනාකාරී. නමුත් මේ සඳහා අපි නිවැරදි මානසිකත්වයක් ඇති කරගන්න ඕනේ. කියන තරම් ලේසි නොවුණත් අපි මේ සදහා හොඳ උත්සහයක් ඇති කරගන්න ඕනේ. ඔයාගේ ශාරීරික හා මානසික යහපැවැත්මට මේ කාලයෙදී ඔයාගේ සහකරු, මිතුරන්, පවුලේ අය සහ වෘත්තිකයින්ගේ සහාය ලබා ගන්න. සෑම විටම නිවැරදි තොරතුරු ලබාගන්න.
නොදැනුවත්කම ගොඩක් භයානකයි. වෛද්‍යවරයෙකු විසින් රචිත හෝ නිර්දේශ කරපු පිළිගත් වෙබ් අඩවි සහ පොත් බලලා ඔයාට නිවැරදි තොරතුරු ලබාගන්න පුළුවන්. ක්‍රියාවලිය තේරුම් ගෙන ඔයා ආරම්භ කරන්න යන දිගු ගමන ගැන වඩා හොඳ අදහසක් ලබා ගැනීමට හැමවිටම උත්සාහ කරන්න. ඔයාට හරි තොරතුරු වගේම ඒ පිළිබදව හොඳ අවබෝදයක් ලැබුණාම ඔයාගේ සෞඛ්‍යය වගේම දරුවාගේ සෞඛ්‍යය ගැනත් දැනුවත් නිවැරදි තීරණ ගන්න ඔයාට පුළුවන් වෙනවා. ඒ වගේම තමයි COVID-19 වැළදී තියෙන ගැබිණි මවුවරුන්ට ඒක ගර්භාෂයේ ඇති කලලරූපයට සම්ප්රේෂණය කරන්න පුළුවන් කියලා විද්‍යාඥයින් මේ වෙනවකන් හොයාගෙන නැහැ .ගැබ් ගැනීම සහ දරු ප්‍රසූතිය සාමාන්‍ය රෝග ලක්ෂණ උග්‍ර කරන බවකුත් මේ වෙනකන් පෙන්වලා නැහැ. ළදරුවා ඉපදුණු පසු, COVID-19 ඇති මව්වරුන් සඳහා තාවකාලික මව-ළදරුවාගෙන් වෙන් කරන අතර මව්කිරි දීමේ පූර්වාරක්ෂාවන් ගැනත් මග පෙන්වීමක් ලබාදීම සිදු කරනවා.
ONLINE මාතෘ උපදේශක පංති සහ ආධාරක කණ්ඩායම්
පසුගිය අවුරුදු කිහිපයේ ඉදන් , අළුත් අම්මලාට සහ තාත්තලාට එයාලාගේ හිතේ තිබුණ කරදරකාරී ප්‍රශ්න වලට උත්තර ලබා ගන්න පෙර මාතෘ උපදේශක පංති ජනප්‍රිය ක්‍රමයක් වෙලා තියෙනවා. ඔයාගේ හිතේ තියෙන අදහස්, ප්‍රශ්ණ, වදවීම් වගේ හැමදෙයකටම පිළිතුරු පිළිගත් දැනුමක් තියෙන උපදේශකවරුන් සහ වෘත්තිකයින් හරිම මිත්‍රශීලී විදිහට මේ පංති මඟින් සපයනවා. ඒ වගේම ගර්භණී කාලයේදී ඔයා සූදානම් වන්නේ කොහොමද කියල ඉගෙන ගන්නත් ඔයාට එයාලා කියලා දෙනවා. සමාජ දුරස්ථභාවය හා දැඩි සනීපාරක්ෂක ක්‍රියාමාර්ග දැන් ක්‍රියාත්මක වෙන නිසා රෝහල් වල පවා ඉතා පරිස්සමින් මේ කටයුතු සිදුකරන අතර ගර්භනී කාන්තාව සමඟ අනිත් මිනිසුන්ට පැමිණීමට ඉඩ ලබා දෙන්නෙත් නැහැ. ගර්භාෂය amniotic sac මගින් ආරක්ෂා වෙලා තියෙන නිසා මවකගෙන් කලලරූපයකට වෛරසයක් සම්ප්රේෂණය කිරීම අපහසු දෙයක්. අසනීපව සිටින මවකට පවා තමාගේ නූපන් දරුවාට රෝගය සම්ප්රෙෂණය සිදු කරන්න බැහැ. කොහොම වුණත් දරු ප්‍රසූතියෙන් පස්සේ සම්ප්රේෂණය වීමේ අවදානමක් තියෙන නිසා නිරන්තරයෙන් සෝදිසියෙන් සිටීම ඉතා වැදගත්.
උපතේ විකල්ප ක්‍රම නිර්ණය කරන්න
නවීන නවෝත්පාදනයන් හා තාක්‍ෂණය සමඟ, වේදනාව නැති කරගන්න ගොඩක් ක්‍රමවේද තියෙනවා. ඔයාට වේදනාව දරා ගැනීමට නොහැකිනම් ඔබව වේදනාවට පත් කරගැනීමෙන් ඔයාට වැළකි ඉන්න පුළුවන්. ඒ සදහා අනුගමනය කරන්න පුළුවන් විකල්ප ක්‍රම බොහොමයක් තියෙනවා. වේදනාව ගැන බයෙන් ඉන්නවනම්, ඔයාට සෑම විටම සිසේරියන් සැත්කමක් තෝරා ගන්න පුළුවන්. කැපුම් පාරකට ඔයත් බයෙන් ඉන්නවනම් මේ ක්‍රියාවලියේදී ඔයාට උදවුවට ගෑස් හෝ එපිඩියුරල් තියෙනවා. අධ්‍යන වලට අනුව නම් මේ විකල්ප උපත් ක්‍රම ගොඩක් ජනප්‍රියයි. ස්වයංසිද්ධ උපත් වලින් 40-50% පමණ ජල උපත් බවට දත්ත ලැබී තියෙනවා. ඒ වගේම සුවපහසු, හුරුපුරුදු පරිසරයක වෛද්‍යමය මැදිහත්වීමකින් තොරව දරු ප්‍රසූතියකට කැමති කාන්තාවන් අතර ගෘහ උපත් වඩාත් ජනප්‍රිය වෙමින් පවතිනවා. කොහොම වුණත් අපි කරන්න ඕනේ මේ ක්‍රම කිසිවක් තොර ගන්න තරම් ඔයා දුර්වලයි කියලා හිතන්නේ නැතුව මේ ක්‍රම ඔක්කොම අවලංගු කිරීම.
ඔයා ජීවිතයේ වඩාත්ම වේදනාකාරී දෙය ප්‍රසුතිය සහ ඔයාට ඒ අවස්තාවේ සිහි නැති බවත් ඇති වෙනවා. ඒක ඔයාගේ ශරීරය දන්නවා. ප්‍රසුතියේදී ඇතිවුණු වේදනාව ගැන හුගක් දෙනෙක්ට මතකයක් රැදෙන්නේ නැහැ. නමුත් එක ඔයාට ක්ෂණික සුවයක් ලබාදෙන්නෙත් නැහැ. කොහොම වුණත් අවසානයේදී ඔයාටත් ඔයාගේ දරුවාටත් හොඳම තීරණය ගන්න අමතක කරන්න එපා.
