2020 May 18
අපි අද කතා කරන්න යන්නේ ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන රෝග, HIV / AIDS සහ ප්‍රතිකාර මධ්‍යස්ථාන ගැන. AIDS කිව්වම හැමෝම බය වෙනවා. නමුත් අපි හැමෝටම මේ ගැන හොඳ අවබෝධයක් තිබුණානම් ඔය කියන රෝග වලට ගොදුරු වීමෙන් වැළකී සිටීමට පුළුවන්.
ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන රෝග (ලිංගාශ්‍රිත රෝග) යනු ලිංගික සම්බන්ධතා මගින් එක් පුද්ගලයෙකුගෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදනයි. ලිංගාශ්‍රිත රෝග සඳහා හේතු වන්නේ බැක්ටීරියාවන්, පරපෝෂිතයන් සහ වෛරස්. ලිංගාශ්‍රිත රෝග වර්ග 20 කට වඩා තියන බවට හඳුනාගෙන තියනවා. බොහෝ ලිංගාශ්‍රිත රෝග පුරුෂයින්ට හා කාන්තාවන්ට බලපාන නමුත් බොහෝ අවස්ථාවලදී ඔවුන් විසින් ඇති කරන සෞඛ්‍ය ගැටලු කාන්තාවන්ට වඩාත් දරුණු විය හැකි බවට වාර්තා වෙනවා. ගර්භනී කාන්තාවකට ලිංගාශ්‍රිත රෝගයක් ඇත්නම් එය දරුවාට බරපතල සෞඛ්‍ය ගැටලු ඇති කිරීමට ඉඩකඩ තියෙනවා.
ප්‍රතිජීවක බැක්ටීරියා හෝ පරපෝෂිතයන් නිසා ඇති වන ලිංගාශ්‍රිත රෝග වලට ප්‍රතිකාර කරන්න පුලුවන් වුනත් වෛරසයක් නිසා ඇති වන ලිංගාශ්‍රිත රෝග සඳහා ප්‍රතිකාරයක් කිරීමට හැකියාවක් නැහැ. නමුත් ඖෂධ ලබාගැනීම මඟින් බොහෝ දුරට රෝගය පාලනය කරගැනීමේ හැකියාවක් තියනවා.කොන්ඩම් නිවැරදිව භාවිතා කිරීමෙන් ලිංගාශ්‍රිත රෝග ඇතිවීමේ හෝ පැතිරීමේ අවදානම බොහෝ දුරට අඩු කරනවා. නමුත් සම්පූර්ණයෙන්ම ඉවත් කරන්නේ නැහැ.
බහුලවම ඇතිවන ලිංගාශ්‍රිත රෝග විදිහට ගොනෝරියා (සුදු බිංදුම), ලිංගික හර්පිස්, උපදංශය (සිපිලිස්), ලිංගික ඉන්නන් සහ ක්ලැමීඩියා හඳුන්වන්න පුලුවන්. මේ රෝග සියල්ලක්ම පාහේ ඇතිවනුයේ අනාරක්ෂිත ලිංගික සම්බන්ධතාවලින් බව මතක තබා ගත යුතු කාරණාවක්.
01. ක්ලැමීඩියා
ක්ලැමීඩියා යනු බැක්ටීරියාවක් මගින් පැතිරෙන රෝගයකි, රෝගය සහිත කෙනෙකු සමඟ යෝනි, ගුද, මුඛ සංසර්ගයේ යෙදීමෙන් මෙම රෝගයට ගොදුරුවේ.
රෝග ලක්ෂණ:
ආසාදිතයකු හා ලිංගික කාර්යයේ යෙදී දින හතක් විසි එකක් අතර කාලයේදී රෝග ලක්ෂණ මතුවේ.
ස්ත්‍රීන්ගේ යෝනි ශ්‍රාවයක් ගැලීම හෝ ඔසප් වාර අතර යෝනියෙන් ලේ යෑම, මුත්‍රා දැවිල්ල, උදර ප්‍රදේශයේ වේදනාව, ඇතැම්විට උණ සහ ඔක්කාරය.
මේ රෝගය නිසා ස්ත්‍රී පුරුෂ දෙපාර්ශවයම වඳභාවයට පත්විය හැක. ලිංගික සහකරුට හෝ සහකාරියට රෝගය බෝවන බැවින්, රෝගය හඳුනාගෙන ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු වීම ඉතා වැදගත්ය.
02. හර්පීස්
වෛරසයක් මඟින් පැතිරෙන රෝගයකි.
රෝග ලක්ෂණ:
(ආසාදිතයකු සමඟ සංසර්ගයේ යෙදී දින 1 – 30 අතර රෝග ලක්ෂණ මතුවිය හැක.)
ලිංගේන්ද්‍රය මතුපිට ඇතුළත හෝ මුඛයේ ඉතා වේදනාකාරී කුඩා දිය බිබිළි මතුවිය හැක.ඒවා මතුපිට කැසීම හෝ දැවිල්ල ගතියක් දැනේ. මෙම දිය බිබිළි සති එකත් තුනක් අතර කාලයක් පවතී. වසා ගැටිති ඉදිමීම හෝ වේදනා දීම.
නිට්ටාවටම සුව කළ නොහැකි අතර වෛරසය සිරුර තුළ පවතින බැවින් වරින් වර බිබිළි මතුවිය හැකියි.
03. ගොනෝරියා/ සුදු බිංදුම
බැක්ටීරියාවක් මඟින් ඇතිවෙන ගොනෝරියා රෝගය ගොනෝරියා සහිත අයකු සමඟ මුඛ හෝ ගුද සංසර්ගයේ යෙදීමෙන් බෝ විය හැක. මෙම බැක්ටීරියාව ගැබ් ගෙල, මුත්‍රා නාල, ගුද මාර්ගය, උගුර සහ ඇසෙහි සිවිය ආදියට ආසාදනය වීමේ වැඩි ඉඩක් ඇති බව වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව පෙන්වා දී තිබේ.
රෝග ලක්ෂණ:
(ආසාදිතයකු සමඟ ලිංගික කාර්යයේ යෙදී දින (2-21) අතරදී රෝග ලක්ෂණ මතුවේ.) ස්ත්‍රීන්ට යෝනියෙන් කහ හෝ සුදු පැහැ ශ්‍රාවය පිටවේ. මුත්‍රා කිරීමේදී හෝ මළපහ කිරීමේදී දැවිල්ල හෝ වේදනා සහිත බව. අස්වාභාවික ඔසප් වීම, ඔසප්වීම අතර ලේ පිටවීම, යටි බඩ වේදනාව.
ගොනෝරියා රෝගයට ගොදුරු වන පුරුෂයන්ට ශිශ්ණයෙන් කහ හෝ සුදු ශ්‍රාවයක් පිටවීම, මුත්‍රා කිරීමේදී දැවිල්ල හෝ වේදනාවක් දැනීම, නිතර නිතර මුත්‍රා කිරීමට අවශය වීම වැනි රෝග ලක්ෂණ මතුවේ.
ප්‍රතිකාර නොගැනීමෙන් වඩා තදබල ආසාදන ඇති කළ හැකිය. ප්‍රජනන ඉන්ද්‍රියන්ට හානි පමුණුවයි.
05. සිපිලිස්
ට්‍රෙපෙනිමා පැලිඩම් නැමැති බැක්ටීරියා විශේෂය මඟින් පැතිරෙන සිපිලිස් රෝගය සහිත අයකු සමඟ යෝනි, මුඛ හෝ ගුද සංසර්ගයේ යෙදීමෙන් පැතිරෙයි. මෙහි රෝග ලක්ෂණ අවධි තුනක් යටතේ රෝග ලක්ෂණ ඇතිවේ.
මුල් අවධිය – ආසාදිතයකු සමඟ ලිංගික කාර්යයේ යෙදී දින 9 – 90 අතර රෝග ලක්ෂණ මතුවෙයි. මුඛයේ, ලිංගේන්ද්‍රයේ, පයෝධර හෝ ඇගිලිවල වේදනා රහිත රත් දුඹුරු තුවාලයක් හෝ තුවාල, ඉකිලිවල වසා ගැටිති ඉදිමීම මෙහි රෝග ලක්ෂණ අතර වේ.
තුවාලය සති එකත් පහත් අතර පවතී. තුවාලය සුව වුව ද ආසාදිතයා රෝගයෙන් පෙලේ. පළමු අවධියේ දී නිසි ප්‍රතිකාර නොලද විට සති 6කට පමණ පසු රෝගය දෙවන අවධිය කරා යනු ලැබේ. මේවන විට ද්විතීක රෝග ලක්ෂණ මතුවේ.
ශරීරයේ ඕනෑම තැනක හමේ පලු ඇතිවේ. මෙය මුහුණ, ඇඟ, අත්ල, පතුල පිට ආදි ආදි අවයවවල වැඩිදුර දැකිය හැකිය.
05. ලිංගික ඉන්නන්
හියුමන් පැපිතලෝමා වෛරසය මඟින් ඇතිවෙන රෝගය ලිංගේන්ද්‍රියේ ඉන්නන් සහිත කෙනෙකු සමඟ යෝනි, මුඛ හෝ ගුද සංසර්ගයේ යෙදීමෙන් බෝවේ.
රෝග ලක්ෂණ: ආසාදිතයකු සමඟ ලිංගික කාර්යයේ යෙදී මාසයත්, මාස 8ක් හෝ අවුරුදු කිහිපයක් අතරේදී රෝගී ලක්ෂණ මතුවේ.
ලිංගේන්ද්‍රියේ සහ ගුදයේ උඩට නෙරා ගිය කුඩා ඉන්නන් ඇතිවන අතර ඒවා නොවැටී පවතී. ලිංගේන්ද්‍රියේ අවට කැසිල්ලක් හෝ දැවිල්ලක් පවතී. ඉන්නන් වැටුණු පසු ද වෛරසය ශරීරයේ පවතී. යළි යළිත් ඉන්නන් මතුවිය හැකිය. ප්‍රතිකාර නොගැනීමෙන් ඉන්නන් වැඩි වී ඉවත් කිරීම අපහසු වේ.
06. HIV/AIDS
එච්.අයි.වී මඟින් ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය බිඳ වැටෙන අතර ඒඩ්ස් රෝගයට ගොදුරු විය හැක. HIV සහ AIDS යනු රෝග දෙකකි. HIV හි අවසානය විදියට AIDS හඳුන්වන්න පුළුවන්. ප්‍රතිකාරයක් නැත, නමුත් ඖෂධ මගින් ඔබට නිරෝගීව සිටීමට හැකියාවක් තිබෙනවා..
සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග / ඒඩ්ස් මර්දන වැඩසටහන (NSACP) ශ්‍රී ලංකාවේ එච්.අයි.වී / ඒඩ්ස් ඇතුළු ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදන සඳහා තිබෙන ප්‍රධාන රාජ්‍ය ආයතනය වේ. එය AIDS, ක්ෂය රෝගය සහ මැලේරියාවට එරෙහිව සටන් කිරීමට ගෝලීය අරමුදල (GFATM) සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධාන වැනි ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංවිධාන සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන අතර දිවයින පුරා පැතිර ඇති ලිංගාශ්‍රිත රෝග සායන 34 ක් සහ ART මධ්‍යස්ථාන 23 ක් සඳහා නායකත්වය සහ තාක්‍ෂණික සහාය ලබා දෙයි.
ලිංගික රෝග වලට ගොදුරු වන බොහෝ පිරිස් රහස්‍යභාවය හෙළිවේ යැයි සිතා ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු වන්නේ නැහැ. නමුත් එලෙස රෝගය සඟවාගෙන සිටීම තවත් රැසකට අත වැනීමක් සේම, සමාජය පුරා පැතිරීමට බලපාන කරුණක් විය හැක. ඉහත රෝග ලක්ෂණයන් දුටු වහාම සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයකු වෙත ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු වීම අත්‍යාවශ්‍යම කාරණාවක්.
ශ්‍රී ලංකා ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග හා ඒඩිස් මර්දන වැඩසටහන
නො.29, ද සේරම් පෙදෙස, කොළඹ 10.
+94 011 26 67163
http://www.aidscontrol.gov.lk වෙබ් අඩවියට පිවිසීමෙන් දිවයින පුරා තිබෙන සායනවල තොරතුරු ඔබහට ලබාගැනීමට හැකියාවක් තිබෙනවා.
දනුක ප්‍රශාන්
