2021 Jul 6
කාන්තාවන් විවිධ අවස්ථාවල, විවිධ තැන් වලදී ලිංගික හිංසනයන්ට ගොදුරු වෙනවා. රැකියා ස්ථානයේ මෙවැනි ලිංගික හිංසනයන්ට ගොදුරු වෙන තත්ත්වය කාලයක් තිස්සේ අපිට අහන්න දකින්න ලැබෙනවා. කාන්තාවන් රැකියාවෙන් ඉවත් වෙන්න මේ හේතුව බොහෝ ලෙස බලපා තිබෙනවා. මෙම තත්ත්වය ශ්‍රී ලංකාවට පමණක් පොදු වූ දෙයක් නෙවෙයි. අනිකුත් දියුණු රටවල් වලත් කාන්තාවෝ විවිධ ලිංගික හිරිහැරයන්ට ලක්වෙනවා. කාන්තාවන්ට තමන්ගේ නිවසේදී, මහමගදී මෙන්ම සේවා ස්ථානයේද විවිධ ප්‍රමාණ වලින් හිංසනයන්ට ළක් වීමට සිදුවෙන අතර සේවා ස්ථානයේදී කාන්තාවන්ට එරෙහිව සිදුවන ලිංගික හිංසනය එතරම් කතා බහට ලක් වෙන්නේ නැහැ.
රැකියාවේ තිබෙන සුරක්ෂිතභාවය, ආර්ථික අපහසුතා සහ සමාජ අපවාදයන්ට මුහුණ දෙන්න වෙයි කියන බය නිසා බොහෝ කාන්තාවන් මේ දේවල් දරාගන දැඩි පීඩනයෙන් යුතුව රැකියවේ නිරත වෙනවා. රැකියා ස්ථානයේදී සිදුවන ලිංගික හිංසනය ආකාර දෙකකින් ක්‍රියාත්මක වෙනවා. ප්‍රධානියෙකු හෝ යම් බලතල දරන පුද්ගලයෙකු තමන් යටතට සේවයට අනියුක්ත කරන කාන්තාවන්ට උසස්වීම් ලබා දීමට, සේවා ස්ථානයේ මාරු කිරීම්, සේවා ඇගයීම් හෝ ප්‍රසාද ලබා දීමට ලිංගික අල්ලස් ඉල්ලා සිටීම එක් ආකාරයක්. සේවා ස්ථානයේ සිටින අනෙකුත් පිරිමින් කාන්තා සේවිකාවන්ට සිදුකරන ඉඟිබිඟි, කතා, අයුතු ලෙස සිදු කරන කායික ප්‍රවේශ සහ ලිංගික වශයෙන් වෙනස්කොට සැලකීම් මෙන්ම එමගින් සේවය කිරීමට අපහසු පරිසරයක් ඇති කිරීම ලිංගික හිංසනයක් සිදුවන අනෙක් ප්‍රධාන ආකාරය ලෙස දක්වන්න පුළුවන්.
කාන්තාවන් තමන්ගේ සේවා ස්ථාන වලදී ලිංගික හිංසනයට ලක්විය හැකි ආකාරයන්
කායිකව සිදුකරන ලිංගික හිංසනය
■ අනවශ්‍ය පරිදි සමීප වී සිටගෙන සිටීම
■ ස්පර්ශ කිරීම, අතින් තට්ටු කිරීම, අතගෑම, සිර කිරීම, මිරිකීම හෝ වැළද ගැනීම
■ ලිංගික අවයව ස්පර්ශ වන ලෙස හැසිරීම
■ ලිංගික අඩන්තේට්ටම් සිදු කිරීම.
වාචික ලිංගික හිංසනය
■ ලිංගිකත්වය පිළිබද වර්ණනා කිරීම හෝ ඒ සම්බන්ධයෙන් වක්‍රව අදහස් පළ කිරීම.
■ තවත් කෙනෙක්ගේ ලිංගිකත්වයට අපහාස කිරීම.
■ පුද්ගලයෙකුගේ කායික පෙනුම, වයස, පෞද්ගලික ජීවිතය, තනිකඩ හෝ විවාහ දිවියේ තත්ත්වය, මාතෘ භාවය හෝ මාතෘ භාවයට පත් නොවීම ගැන අදහස් පළ කිරීම
■ ලිංගිකත්වය මුල් කොටගත් විහිලු කතන්දර ගෙනහැර දැක්වීම, ලිංගික ආශාවන් පිළිබදව කරුණු විමසීම.
■ වැඩවලට අදාළ සාකච්ඡා ලිංගිකත්වය මුල්කොට ගත් මාතෘකා වලට හැරවීම.
■ උරුවම් බෑම හෝ ලිංගිකව කාමුක ශබ්ද ඇති කිරීම.
■ අසභ්‍ය සහ ප්‍රහාරාත්මක භාෂාවන් භාවිතය.
■ නිර්ණාමික දුරකථන පණිවුඩ ලබාදීම.
■ විටින් විට අයුතු සාද සදහා ආරාධනා කිරීම.
■ ඕපාදූප කීම, කේලාම් කීම හෝ කටකතා පැතිරවීම.
අභිනයෙන් සිදු කරන ලිංගික හිංසනය
■රැවීම, කාමුකව ඇස් කොණින් බලා විරිත්තීම, කතා කරන දේ නිරීක්ෂණය කිරීම, ඉගි මැරීම හෝ බලා සිටීම
■පිඹීම, දිව දික් කිරීම හෝ තොල් ලෙවකෑම
අත්/ඇගිලි යොදා ගනිමින් ලිංගික අදහස් පළ කිරීම
■ලිංගික කාමුක ක්‍රියා අභිනයෙන් දැක්වීම
දෘශ්‍ය ලිංගික හිංසනය
■අනිසි ඊමේල් පණිවිඩ, කෙටි පණිවිඩ යැවීම හෝ ලිංගික කරුණු ඉස්මතු වන විහිළු සහගත දේ තැපෑලෙන් යැවීම
■නිර්ණාමික ලිපි, ඊමේල්, ට්විටර්ස්, සමාජ මාධ්‍ය හරහා පණිවිඩ හෝ කෙටි පණිවිඩ යැවීම
■ලිංගික හැගීම් උපද්දන කුරුටු ගී ලිවීම
■ලිංගිකත්වය ගෙනහැර දක්වන පින්තූර, ඡායාරූප, පෝස්ටර්, දින දර්ශන සහ ඩෙස්ක්ටොප් බිත්ති, පත්‍රිකා හෝ අසභ්‍ය වෙබ් අඩවි ප්‍රදර්ශනය කරමින් තිබීම.
■තවත් පුද්ගලයෙකුගේ අනුකරණ, පිංතූර වීඩියෝ පට ඔවුන්ගේ අනුදැනුම හෝ කැමැත්ත නොමැතිව ලබාගෙන අන්තර්ජාලයට මුදා හැරීම
ඔබට මෙවැනි ආකාරයේ කරදයක් සිදුවනවානම් එය දරාගන්නේ නැතිව මේ සම්බන්ධව ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි. ඔබේ සේවා ස්ථානයේ කාන්තාවකට ඉහත සදහන් කළ ඕනෑම ආකාරයකින් ලිංගික හිංසනයක් සිදුවනු දුටුවහොත් වින්දිතයා එය පැමිණිලි නොකළද ඔබ ඊට එරෙහිව කතා කරන්නට වග බලාගන්න. ආයතනයේ අදාල බලධාරීන් දැනුවත් කරන්න. ආයතනය විසින් ක්‍රියාමාර්ග නොගන්නේ නම් රටේ පවතින නීතියට තමන්ට ලැබෙන හිංසනයට එරෙහිව නෛතික සුරක්ෂිතතාවය ලබා ගැනීමට ඕනෑම කාන්තාවකට හැකි බැවින් නීති උපදෙස් ලබා ගනිමින් ඒ සඳහා යොමු වීමට කටයුතු කරන්න.
